Ağ ciyərlərin nə qorumaq olar
Elnur Əliyev
Ağ ciyərlər, insanın tənəffüs sisteminin əsas hissəsidir və oksigenin qana daxil olması və karbon qazının xaric edilməsi prosesində mühüm rol oynayır. Sağ və sol ağ ciyərlər olmaqla iki hissədən ibarətdir və hər biri döş qəfəsinin müvafiq tərəfində yerləşir⁶. Ağ ciyərlərin hər biri elastik və süngərə bənzər strukturda olub, hava ilə dolu boşluqlardan ibarətdir. Bu boşluqlar, insan nəfəs aldıqda genişlənir və nəfəs verdiyi zaman daralır⁶.Ağ ciyərlərin çəkisi və ölçüləri müxtəlif amillərə görə dəyişə bilər. Məsələn, kişilərdə ağ ciyərlərin çəkisi təxminən 1000–1300 qram arasında dəyişir, qadınlarda isə bu rəqəm 200–300 qram az olur⁶. Ağ ciyərlərin sağlam bir insanın dərin nəfəs aldıqda təxminən 5000 sm³ hava tutduğu və dərin nəfəs verdikdən sonra ağ ciyərlərdə təxminən 1500 sm³ hava qaldığı bildirilir⁶.Ağ ciyərlərin fəaliyyəti, həmçinin qan təzyiqinin tənzimlənməsində, zəhərli qazların zərərsizləşdirilməsində və bədənin turşu-qələvi balansının saxlanılmasında da vacibdir⁷. Ağ ciyərlər, həmçinin bəzi xəstəliklərdən özünü təkrar bərpa edə bilən az sayıda orqanlardan biridir⁹. Bununla birlikdə, ağ ciyərlərdə uzun müddət davam edən problemlər müxtəlif xəstəliklərə səbəb ola bilər⁹.