Nguyễn Phú Trọng sinh ngày 14 tháng 4 năm 1944 tại xã Đông Hội, huyện Đông Anh, Hà Nội, trong một gia đình nông dân. Ông sớm tham gia hoạt động chính trị và gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam vào năm 1967. Ông có trình độ học vấn cao, là Tiến sĩ Chính trị học, chuyên ngành Xây dựng Đảng và là người có nền tảng lý luận vững chắc.Trước khi đảm nhận vai trò Tổng Bí thư, ông Trọng đã trải qua nhiều vị trí quan trọng trong bộ máy Đảng và Nhà nước. Ông từng là Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, nơi ông có nhiều đóng góp trong việc phát triển lý luận và định hướng tư tưởng cho Đảng. Sau đó, ông được bổ nhiệm làm Bí thư Thành ủy Hà Nội từ năm 2000 đến 2006, rồi giữ cương vị Chủ tịch Quốc hội từ năm 2006 đến 2011.